Xin chào tất cả mọi người, chào mừng các bạn đã trở lại với kênh youtube của mình và trong một video lần trước mình có chia sẻ trào lưu độc lập tài chính và nghỉ hưu sớm hay còn gọi là fire, mình sẽ nói về cái lý thuyết định nghĩa của fire, những sự hiểu lầm thường gặp đặc biệt ở Việt Nam về fire cái sự khác biệt của fire ở mỹ và ở Việt Nam cũng như là các nước trên thế giới. Trong phần thứ 2 này, mình sẽ đi sâu vào phân tích những bước cụ thể sẽ giúp cho bạn đạt được độc lập tài chính và nghỉ hưu sớm đạt được mục tiêu fire của mình.
Thế mình bắt đầu nhá 5 nay mình đang 32 tuổi, mình hy vọng là đến 5 42 tuổi mình sẽ hoàn toàn đạt được mục tiêu fire của mình. Mình nghĩ là mình có cơ hội để có thể làm được sớm hơn, nhưng mình muốn tính toán một cách rộng rãi hơn để bù- cho những cái sự kiện mà mình à không nhìn trước được ở trong cuộc đời của mình trong 10, 5 tới vậy dựa vào cái hành trình của mình, những cái gì mình đã đi qua và mình cái gì mình đang đi qua và trong tương lai thì đây là 5 bước mà mình khuyên các bạn nên bắt đầu để thực hiện độc lập tài chính và nghỉ hưu sớm hay còn gọi là fire. Bước thứ nhất trả hết nợ nần, tại sao mà trả hết nợ nần khi mình bắt đầu cái bước đầu tiên này? Rất nhiều bạn nói rằng là ùa chị ơi, nhưng mà có rất nhiều người người ta vay tiền để người ta làm giàu, không vay tiền thì làm sao giàu được, không vay tiền làm sao mua nhà được không vay tiền sang kinh doanh được rất nhiều của giới giàu có ở Việt Nam, người ta giàu nhờ vào tiền đi vay thì mỗi người có một cái nhìn khác biệt về cái vấn đề vay tiền, bản thân mình cũng đã từng vay tiền, một số tiền rất là lớn và mình đã phải vượt qua rất rất nhiều khó khăn mình mới trả được hết khoản tiền đấy. Do vậy bản thân mình mình có cái nhìn khác về vấn đề vay tiền. Và nếu mà mình nhìn= cái lăng kính của độc lập tài chính và nghỉ hưu sớm thì bạn đừng nên nợ nần tại sao? Bởi vì khi mình xây một cái portfolio, một cái hồ sơ đầu tư của mình ấy, nó vững chãi như thế này. Con số nó đã cố định rồi và hằng 5 mình rút ra 4%, hoặc là nếu mà bạn muốn cẩn thận hơn, bạn chỉ giúp 3% hoặc bạn muốn rộng rãi hơn, bạn rút ra 5% nhưng mà con số 4% như vậy. Nói ở lần trước là dựa vào những cái nghiên cứu khoa học đã tính toán 4% là con số trung bình, nhưng mà bởi vì con số nó đã fix và đã cố định như thế rồi í. Những cái mà mình phải trả lãi á, nó thực sự nó ăn vào con số đấy. Nó rất là nhiều bởi vì là mình xây dựng một cái offer để mình lấy cái khoản chi tiêu hàng ngày của mình khi mình không đi làm nữa, hay là mình chọn mình mình làm ít việc hơn khi mình còn đang đi làm toàn thời gian thì cái con số 4% đấy nó vô cùng quan trọng. Cái con số đấy là mình có được khi mà cái portfolio của mình nó đưa ra lãi và mình ăn lời từ cái lãi kép đấy mà nếu mà mình bị vay nợ ấy thì cái khoản nợ của mình nó cũng có lãi và nó cũng tạo ra lãi kép. Như vậy thì mình sẽ phải dùng cái tiền của mình, mình chả vừa cân trả nợ, mình lại phải vừa cân và cái cuộc sống của mình nó rất, rất là không ổn định nó. Nó không có cái sự chắc chắn để mình có thể theo đuổi cái mô hình này hàng chục 5 sau khi mình đã hoàn thành cái mục tiêu fire và mình đã nghỉ việc. Nó rất là nguy hiểm. Rất nhiều người kinh doanh dựa vào vốn vay. Cái điều này là cái điều mà mình nghĩ rằng là ở đâu cũng có chứ không phải chỉ Việt Nam hay nước ngoài mà bạn. Nếu mà bạn nhìn vào cái hoàn cảnh hiện nay trên thế giới với đại dịch, các bạn có thể thấy rằng là. Những ai mà có tiềm lực về tài chính nhưng ai mà có tiền mặt đấy nhưng ai mà không bị vay nợ ấy? Họ có quyền lực rất lớn, những người người ta vay tiền á người ta rất là hoang mang, lo lắng. Người ta luôn sợ hãi là một ngày nào đấy mà ví dụ như là người ta đóng cửa, chẳng hạn thì bạn vẫn phải trả tiền mặt= họ, bạn vẫn phải trả tiền cho cái người bạn vay, bạn vẫn là con nợ khi bạn vẫn là con nợ á thì rất, rất là khó để bạn có thể có cái tư duy thoải mái nhàn hạ thực sự độc lập về tài chính như là cái ý tưởng của độc lập tài chính và nghỉ hưu sớm. Để mà mình có được cái sự an nhàn để mà mình có cái rảnh rang trong đầu óc để mình tìm cái xu hướng đầu tư ấy thì nhất thiết mình cần phải trả hết nợ và đây là một cái điều mà nó rất là khó, ngay cả đối với mình mình phải mất 2 5 liền mình mới trả nợ được hết cái số nợ mà mình đã mắc phải và trong 2 5 đấy tất cả mọi đồng tiền của mình mình đều đi trả nợ hết và mình cảm thấy rằng là mình như là một nô lệ của đồng tiền, cái đồng tiền mình làm ra không phải là để cho cái bản thân mình mà để cho một người khác. Do vậy mình không muốn các bạn rơi vào cái hoàn cảnh đấy. Khi mà bạn bắt đầu fire, bước đầu tiên trả hết nợ nần. Thì bước thứ 2 vô cùng quan trọng để đạt được viber. Đấy là bạn phải tính toán được con số độc lập tài chính của mình, nhưng mà lại nói con số đấy lập tính toán với quy tắc 4%. Dựa theo một số nghiên cứu khoa học về tài chính từ quy tắc 4% này thì mình sẽ tính được số tiền cần thiết để đạt được độc lập tài chính và nghỉ hưu sớm= cách nhân số tiền mình cần tiêu hằng 5 với 25, tại sao có 2, 5 là 100%, chia cho 4% là 25? Mình sẽ đưa ra một số ví dụ cụ thể, nhá mình không nói là đây là một con số mà nhà nào cũng có, nhưng mình chỉ ví dụ con số này các bạn. Biết được à? Cái công thức thôi nhá tại Việt Nam, ví dụ, một gia đình trung bình chi tiêu tối thiểu hết 180 triệu đồng, 1 5, tức là 15 triệu đồng một tháng. Vậy con số gia đình việt này cần có thể đạt được độc lập tài chính là 180 triệu nhân với 25= 4 tỷ 500 triệu đồng. Và khi mà bạn có cái folio này đạt được 4 tỷ 500 triệu đồng thì là bạn đạt được cái mục tiêu độc lập tài chính và những cái 5 sau đó, bạn chỉ cần rút ra 4% hàng 5 từ 4 tỷ 500 triệu đồng ngày thì bạn sẽ có thể duy trì cuộc sống của mình. Còn cái 4 tỷ 500 triệu này bạn đừng có lo, nó sẽ không vơi đi đâu mà nó sẽ tiếp tục được tăng thêm lãi và cái số lãi này nó sẽ chi trả được cái con số 4% mà bạn rút ra hàng tháng mà có khả năng tăng lên nếu mà thị trường tăng lên. Đấy là cái cách mà bạn tính hoặc làm sao để đạt được cái độc lập tài chính và nghỉ hưu sớm với con số độc lập tài chính này. Tuy nhiên, tất nhiên là mỗi một gia đình thì có một cái con số khác nhau và mỗi một cái hoàn cảnh nó sẽ khác nhau. Do vậy như mình đã nói từ ban đầu ấy, nếu mà bạn muốn thực sự cẩn thận ấy thì bạn rút ra 30% thôi. Nếu mà bạn thực sự rộng rãi và cảm thấy là. Mình có thể chi tiêu nhiều hơn giúp tăng 5% nhưng mà 4% là con số trung bình. Ví dụ như bạn độc thân chẳng hạn, bạn chỉ tiêu 10 triệu tháng hoặc là bạn tiết kiệm cực kỳ. Bạn là một người cực kỳ tiết kiệm, bạn chỉ 7.000.001 tháng thôi, chẳng hạn thì cái con số mà độc lập tài chính nó sẽ không phải là 4 tỷ 500 triệu. Nó sẽ thấp hơn rất là nhiều, bởi vì là cái chi phí hàng tháng của bạn thấp hơn. Nhưng nếu mà bạn là một gia đình có vợ chồng và con nhỏ mà con bạn đi học xong là thất đỏ thì con số 4 tỷ 500 triệu nó sẽ phải tăng lên. Rất là nhiều để phù hợp với hoàn cảnh cá tính của bạn. Bài tập về nhà và các bạn đang Xem phần nói chuyện ngày hôm nay. Đấy là bạn về nhà và bạn viết ra cụ thể một tháng chi tiêu bao nhiêu, hoặc là bạn có thể quan sát chi chép trong vòng 1 tháng, hai tháng, ba tháng, Xem là trung bình gia đình mình hàng tháng khi hết bao nhiêu mình nhân với 12 tháng thì mình sẽ là hàng 5 thì mình sẽ thi được bao nhiêu và dùng cái con số hàng 5 là nhân với 25 theo cái công thức để Xem là cái con số cụ thể của bạn là bao nhiêu. Mình mới nói ra cái con số cụ thể, nó sẽ thay đổi theo thời gian chứ không phải lúc nào nó cũng sẽ chắc chắn là như thế, đặc biệt là nếu các bạn còn trẻ, các bạn còn có rất nhiều cái thay đổi trong cuộc sống của bạn chưa? Kết hôn, bạn nghĩ mình sẽ kết hôn bạn chưa? Con nhỏ, bạn nghĩ mình sẽ có con nhỏ là bạn có một con như là mình, bạn nghĩ là tương lai mình có thêm con thì tức là những cái đấy thì nó sẽ mình sẽ phải tính toán, hoặc là mình sẽ phải dựa vào cái thay đổi trong cuộc sống của mình để mình thay đổi con số độc lập tài chính này, tùy theo cái khả năng của mình. Bước thứ 3 thì đạt được độc lập tài chính và nghỉ hưu sớm. Đấy là cắt giảm chi tiêu và tăng thu nhập. Mình đã từng viết một bài trên blog về tư duy tối giản đối với tài chính cá nhân và thực sự thì tài chính cá nhân nó chỉ có 2 cái vé đấy thôi, tức là đầu vào và đầu ra đúng không ạ? Đầu va là cái tiền lương của bạn là cái thu nhập của bạn, còn đầu ra là cái chi tiêu của bạn, những cái gì mà bạn phải chi trả cuộc sống hàng ngày? Thế thì nếu mà mình muốn đạt được cái mục tiêu của mình sớm hơn nhất á thì mình sẽ phải cắt giảm chi tiêu, tức là mình giảm cái đầu ra. Tình trạng đầu ra= cách gì? Tức là mình sẽ mình sẽ ghi lại những cái cái chi tiêu hàng ngày của mình, ví dụ như bản thân mình thì mình dùng app điện thoại vì là ở bên mỹ là mình thường là mình chi tiêu qua thẻ. Nhưng mà nếu mà bạn ở Việt Nam thì bạn có thể hoặc là bạn dùng app có rất nhiều bạn app ở Việt Nam hoặc là bạn cũng có thể dùng tiếng mặt thì bạn dùng tiền mặt thì bạn có thể sử dụng cái phương pháp người ta gọi là phương pháp phong bì ấy, tức là bạn phân ra ví dụ là một tháng thì tiền ăn là bao nhiêu thì bạn để vào cái phong bì tiền ăn tiền học còn bao nhiêu để vào phong bì tiền học của con thì bạn dùng cái tiền mặt ở trong cái phong bì đấy thì cũng như là mình dùng cái app đấy thì mình sẽ có thể kiểm soát được là. Mình dùng bao nhiêu và làm sao để mình theo dõi thì mình không quá cái định mức mà mình muốn tiêu hàng tháng. Ví dụ như bản thân mình lần đầu tiên mình bắt đầu có một cái sự ghi chép lại chi tiêu của mình, đấy là khi mà mình vẫn còn đi học nhưng mà mình hồi đấy mình đã có kết hôn và vợ chồng mình sống với nhau và vợ chồng trẻ mà nên ăn uống rất là nhiều ăn ngoài hàng rất là nhiều cho đến khi mình Xem lại cái chi tiêu hàng tháng mình nhận ra ôi trời ơi, một nửa tiền lương đi vào tiền hàng ăn mà ăn hàng ở mỹ rất là đắt và và còn phải. Zip phải phải có tiền hoa hồng cho người phục vụ nữa, cho nên là cái số tiền ban đầu mình nghĩ là nhỏ nhưng mà nó vội và nó rất lớn. Do vậy là từ khi là mình làm cái bài tập để mình ghi lại cái cái thu chi đấy, mình nhận ra rằng là cái khoản ngân hàng mà mình phải cắt đi. Rất là nhiều loại quần áo, những cái gì mà nó nó không phải là cái gì cần thiết ấy thì mình có thể cắt giảm được, làm sao đấy để mình không quá hà khắc với bản thân mình vẫn phải sống nhưng mà mình vẫn cần phải có cái sự suy nghĩ Xem làm cái mảng này trong cuộc sống mình có thể giảm bớt để mình tiến tới tiệm cận với con số fire, những cái mục tiêu file của fire của mình tốt hơn. Cái thứ 2 đó là tăng thêm thu nhập nhưng mẹ nói bạn cắt giảm nhưng mà nó cũng chỉ đến một mức độ nào đấy, nhất định thôi, mình không thể cắt đến xương tủy mình không thể nào mà mình không trả tiền nhà mình không thể nào mà mình không ăn được. Do vậy là cái phần thứ 2 mình nghĩ rằng là khó hơn, nhưng mà mình rất cần đó là tăng thu nhập. Mình đã từng chia sẻ trong cái phần trước của bài nói, đấy là khi mình bắt đầu charlier, mình rất nghèo, mình là sinh viên mình làm 2 bachhop một lúc ở mỹ để duy trì cuộc sống, mình sống dựa vào học bổng và rất nhiều công việc mình làm thêm. Rồi là mình còn phải trả nợ nữa em, nhưng mà cũng chính vì cái hoàn cảnh khó khăn đấy, nó nhận làm cho mình nhận ra rằng cái tầm quan trọng cái việc tăng lên về thu nhập, mình cố gắng mình tập trung vào fire mình tập trung vào mục tiêu của mình, ý thì mình sẽ có cái cái động lực để mình kiếm công việc tốt hơn, mình làm nhiều hơn mình, làm chăm chỉ hơn và đặc biệt là khi mình chăm chỉ ấy thì cái người làm cùng hay là xe của mình. Người ta cũng nhận ra cái điều đấy khi mà mình khát khao mình hướng tới các mục tiêu ở đấy thì người ta cũng sẽ cho mình cái cơ hội tốt hơn để mình thăng tiến, mình làm thêm mình có thêm thu nhập, do vậy là đối với mình ấy. Tăng thu nhập thì nó rất là quan trọng, cái quan trọng là mình không= lòng với thu nhập hiện tại. Mình nghĩ rằng là mình muốn đạt được mục tiêu fire thì mình phải tiếp tục tiến tới. Tất nhiên là mình không đến mức độ rồi mình sẽ kiệt quệ, mình làm quá sức nhưng mình sẽ suy nghĩ là mình sẽ làm cái gì để cho có thêm một cái nguồn thu nhập phụ để cho mình có thể tiến tới mục tiêu tốt hơn. Do vậy, 2 cái ghế mà tiết kiệm tiền và tăng thu nhập này, nó sẽ luôn luôn song hành với bạn trong cái hành trình bạn đến. Với mục tiêu độc lập tài chính và nghỉ hưu sớm và đến tận ngày hôm nay, bản thân mình vẫn theo cái cuộc hành trình đấy và mình nghĩ rằng là. Cái sự cố gắng của mình để tăng thu nhập và giảm chi tiêu, nó vẫn nó vẫn chưa đến cái mức độ tối đa mình vẫn có thể làm tốt hơn nữa. Bước thứ tư, ta tưởng độc lập tài chính và nghỉ hưu sớm, đó là đầu tư và đầu tư rất nhiều tiền. Tại sao mình nhấn mạnh về vấn đề đầu tư rất nhiều tiền khi mà bạn đầu tư cho fire thì bạn phải nặng biết rằng là mình phải xây dựng một cái portfolio, nó đủ lớn để nuôi sống mình, kể cả khi mình không đi làm. Do vậy mình phải đầu tư rất là nhiều tiền, mình không thể đóng tiền của mình chết, ví dụ như là rất nhiều người họ tiết kiệm tiền mà họ để vào trong tủ quần áo hay là họ để dưới gối họ cắt đi, bạn đừng làm thế. Bởi vì khi mà bạn cất đi như thế ấy. Mình sẽ mất tiền vì là lạm phát, bạn để trong tủ bạn cũng mất tiền à? Ơ vậy mình cần phải đầu tư và đầu tư vào những kênh nào? Phần trước mình có nói rằng là mình tập trung đầu tư vào những thị trường chứng khoán với cái cổ phiếu lâu dài như là index fan, tức là quỹ chỉ số hay là ETF, những cái nơi mà nó khá là ổn định, mặc dù cái lợi suất cái lãi suất là có thể thấp, nhưng mà về lâu dài nhìn theo hàng chục 5 á thì nó luôn luôn có chiều tăng và tăng đủ để mình lấy 4% 1, 5 ra mỗi 5. Bạn có thể tìm hiểu những cái QTF ở Việt Nam hay là. Xem ở đâu mà nó có cái chi phí quản lý quỹ hàng tháng thấp nhưng mà mình vẫn có thể đầu tư và nó cho mình có điều kiện mình rút ra từ cái loại kép của mình 4% hàng 5 thì đấy là cái mô hình đầu tư mình thấy rất là phổ biến và hầu như là mình nghĩ là 100% những người mà đã thành công ở fire, họ đều phải có portfolio đầu tư vào thị trường chứng khoán. Thứ 2 là đầu tư bất động sản kiểu này thì mình thấy là rất nhiều anh chị đã đạt được file ở Việt Nam, các bạn nói với mình là bạn đầu tư hoặc bất động sản, khi mà khu đất đấy nó còn chưa được phát triển, phải đợi hàng 5 trời cũng như là đầu tư chứng khoán, bạn phải đợi hàng 5 trời thì cái portfolio về tài chính của mình về địa ốc của mình, á nó sẽ tăng đều lên theo từng 5 và đấy là cách mà rất nhiều người đạt được độc lập tài chính bởi vì là họ có cái cái nền tảng về đất đai, về địa ốc tốt, bạn cũng có thể đầu tư vào kinh doanh, ví dụ như là mở ra một cửa hàng kinh doanh nào đấy hay là một cái doanh nghiệp nhỏ nào đấy để mình có thể. Tăng thêm thu nhập nhưng mà nó cũng nhất thiết nó phải quá phức tạp em hay ví dụ như mình ý doanh nghiệp của mình trong ngoặc kép ấy chính là the prison Reuters, ducloc, youtube podcast và những cái nơi mà mình dạy học online rồi là mình truyền tải cái suy nghĩ của mình qua úc shop qua web vina thì đây là những cái mà mình mới bắt đầu xây dựng thôi. Nhưng mà đối với mình ấy thì nó rất là dễ, bởi vì là bây giờ thời kỳ số thôi, mọi người có thể bật camera lên rồi là các bạn viết online bạn đăng tải khi bạn có khán giả rồi thì sẽ có rất nhiều cơ hội đến với bạn và ngoài ra còn rất nhiều kênh đầu tư khác nữa và có rất nhiều ngách rất nhiều thứ mà mình nghĩ là. Phải chính bản thân bạn tự tìm hiểu, tự tìm ra con đường, tự tìm ra cái hướng đầu tư nào phù hợp nhất với mình thì nó sẽ lâu dài và ổn định nhất. Bước thứ 5 và cũng là bước cuối cùng nhưng mà rất ít người nhắc đến thấy là chuẩn bị cho sự về hưu của bạn. Thực ra như vậy đã nói từ ban đầu, độc lập tài chính và nghỉ hưu sớm, bạn không nhất thiết phải nghỉ hưu. Bạn có độc lập tài chính thì bạn có sự lựa chọn và có thể tiếp tục đi làm nhưng mà làm với tâm thế thoải mái, bạn có thể làm công việc khác mà bạn thích, hoặc là bạn có thể nghỉ hưu hoàn toàn, bạn không làm được công việc gì hết nữa. Nhưng mà dù bạn là gì thì bà cũng nên chuẩn bị cho cái giai đoạn về hưu chung là kép này, bởi vì tại sao? Bởi vì là. Khi mà mình còn đi làm á, đặc biệt là khi bạn làm công sở, bạn làm hành chính, bạn làm việc áp lực cao á thì mình sẽ làm rất là mệt mỏi. Mình tất cả mọi thứ nó đều theo một cái kế hoạch có sẳn cho cái mục tiêu có sãn. Còn bây giờ nếu mà bạn bạn làm freelance chẳng hạn, hay là bạn không làm bất kỳ công việc gì đấy, bạn ở nhà chẳng hạn thì mình cũng phải tìm ra một cái thời khóa biểu ở đấy, nó phù hợp cho mình để mình vẫn tiếp tục mình, mình trở thành một người mà có hiệu suất làm việc. Mình cảm thấy rằng là đầu óc mình được vận động, mình cảm thấy rằng là mình là một thành viên có ích cho xã hội, có rất nhiều người mình biết ạ, khi mà họ thành công với fire. Thì họ cảm thấy rất là cô đơn. Họ cảm thấy rất là lạc lõng vì họ không có cái môi trường nữa để họ giao lưu cho đổi rồi là họ cũng không có một cái sở thích nào đấy mà họ xây dựng trước khi mà họ nghỉ hưu. Cho nên họ rất là buồn khi mà bạn gần đạt đến cái mục tiêu file này rồi đấy. Đối với mình là khi mình tiệm cận đến tuổi 42 ấy thì mình sẽ phải suy nghĩ rằng là tương lai, nếu mà mình không muốn đi làm thì mình sẽ làm gì thì đối với mình ấy thì mình luôn mình thích viết lách và mình thích chia sẻ. Vậy là mình cảm thấy là mình đã có cái đam mê và có cái mục tiêu mình sẽ muốn làm. Khi mình đạt được fire cũng là mục tiêu của bạn là gì? Bạn có biết mình làm gì khi bạn đạt được độc lập tài chính và nghỉ hưu sớm hay không? Thì đấy là câu hỏi mà mình sẽ đặt ra cho bạn và chỉ có bạn mới có được câu trả lời phù hợp nhất với mình. Phần tiếp theo mình sẽ trả lời một số câu hỏi mà mình thường hay gặp về trào lưu fire độc lập, tài chính và nghỉ hưu sớm câu thứ nhất, mọi người thường hay hỏi mình rằng là fire có khả thi không? Mình luôn nói rằng là có sự trong suốt cả một cái bài nói chuyện này. Mình đã đưa ra các bạn rất nhiều. Ví dụ, rất nhiều người ở nước ngoài vào Việt Nam đã đạt được viber rồi, nhưng mình luôn nói là nó không phải cho tất cả mọi người bởi vì là không phải ai cũng có thể tạo cho mình cái áp lực để tiết kiệm và đầu tư lớn như thế và đầu tư trí lực để tìm hiểu những kênh đầu tư như thế. Do vậy là nó không phải cho tất cả mọi người. Nhưng nó sẽ dành cho những cái người mà có quyết tâm và luôn luôn cố gắng nỗ lực để ti cái con đường đúng hướng của mình. Rất nhiều người nói với mình rằng là vậy, nếu mà trong cái 5 bước mà đạt được độc lập tài chính và nghỉ hưu sớm mà mình gợi ý cho mọi người mà các bạn lở chân bạn bị sẩy chân ở mức nào đấy thì sao? Ví dụ như là các bạn muốn là trả hết nợ nần chẳng hạn, nhưng mà không may thì trong cái quá trình mà thực hiện fire 3 mẹ bạn uống chẳng hạn, hay người thân của bạn cần phải giúp đở mà bạn sẽ phải rút ra cái số tiền mà nó lớn, hoặc là bạn không có khả năng chi trả, bạn lại phải vay nợ mình. Có rất nhiều bài viết trên blog về. Ổn định tài chính, tức là bạn có được một cái nền tảng tài chính tốt ấy thì khi mà cái sự kiện không may xảy ra ấy, nó sẽ giúp cho mình vượt lên tốt hơn. Bởi vì mình có một cái đệm để mình ngã vào chứ không phải ngã xuống đất thì mình đau trong trường hợp ví dụ như là bạn bị vào cái hoàn cảnh khó khăn á thì cái lời khuyên của mình ý là là cố gắng. Ngay sau khi trả nợ xong, á bạn tiết kiệm mấy khoản tiền khẩn cấp, người ta gọi là ingber chelseafan 3 đến 6 tháng mà đối với những bạn mà làm fire ấy thì mình nghĩ rằng là phải 6 tháng. Thì khi mà bạn gặp phải cái hoàn cảnh khó khăn, hay ít nhất là mình có cái khoảng thời gian mình thấy da mình chi tiêu cho gia đình của mình, cho bản thân mình, cho những người cần kíp đến mình mà mình không phải vay nợ để mình không mình không phải quay ngược lại cái bước đầu tiên của fire để mình trả nợ, kể cả bạn không có đủ ấy kể cả 6 tháng của mình không có đủ á thì ít nhất là nó không đưa bạn đến cái mức độ nợ nần chồng chất. Theo mình là bạn phải có những cái bước để mình bảo vệ bản thân bởi vì là mình theo cái trào lưu file này mình theo cái mục tiêu này là một cuộc chơi rất là dài. Do vậy mình phải có những cái hàng rào bảo vệ để khi mà khi mình sẩy chân ý. Thì mình có có cái gì đấy, mình đở cho mình, mình sẽ trở lại cái cái đường đua mà sẽ hơn đó nó vững chắc hơn. Câu thứ 2 là mọi người thường xuyên hỏi mình, ý là fire có hoàn hảo không, hay là làm sao để chắc chắn là cái công thức 4%? Nó đúng với tất cả mọi trường hợp. Câu trả lời của mình là không còn rất nhiều người từng chỉ trích fire là làm sao người ta tính được đúng 4%, bởi vì cái thời gian rất là dài, hàng chục 5 trời có rất nhiều thứ xảy ra, 4% chưa? Chắc là nó đã ổn định, đặc biệt khi thị trường lên xuống là lạm phát tăng tăng, giảm bất thường thì cái quan điểm của mình ấy là fire không hoàn hảo. Con số này người ta chỉ tính trung bình thôi, còn bạn là một người. Làm một cái bản thể riêng ấy, bạn đừng luôn luôn đi theo cái sự trung bình bạn phải tìm Xem là con số nào phù hợp nhất với mình, nhưng mình lại nói là bạn muốn cẩn thận đấy. Bạn dùng con số 3% bạn rộng rãi còn dùng con số 5%. Bạn muốn tính toán lạm phát, bạn tính lạm phát vào trong cái portfolio của mình, ví dụ như 5 2000 21 chẳng hạn, bạn đạt được cái con số độc lập tài chính và nghỉ hưu sớm của mình rồi rất là tốt, nhưng bạn cảm thấy rằng là ôi mình chưa cảm thấy thực sự là thoải mái với con số này. Đúng là theo cái công thức này rồi, nhưng mà mình cảm thấy nhớ con đấy xảy ra thì làm sao? Cái lời khuyên của mình là bạn có thể làm tiếp tục thêm một đến 2, 5 nữa để cái portfolio của mình vững chắc hơn, để mình cảm thấy thoải mái hơn thì mình có thể đạt được cái mục tiêu đấy rồi, nhưng mà mình sẽ chắc chắn hơn để cho đi đến với tương lai chứ không mình không nhất thiết là mình phải chắc chắn in hẳn là phải theo đúng cái công thức này. Ngược lại, ví dụ như là bạn có trong đầu một con số độc lập tài chính xi ở đấy, nhưng mà ví dụ bạn có con chẳng hạn nhưng mà con bạn lại có học bổng đi học nước ngoài chẳng hạn. Ví dụ như thế thì cái con số tiền mà bạn nghĩ rằng là bạn sẽ phải trả cho con bạn đi học nước ngoài. Thì bạn không cần phải trả nữa, con bạn rất là giỏi rồi thì thì bạn có thể cắt cái con số độc lập tài chính của mình đi để bạn có thể nghỉ hưu sớm hơn cái con số này. Nó không phải là hoàn hảo, cái sự hoàn hảo hay không ấy là nó hoàn toàn phụ thuộc vào mình. Do vậy mình nghĩ là nó khó khăn là cái chỗ đấy, tức là mình phải có chiến lược, mình phải có sự đầu tư, mình có phải có sự suy nghĩ và nhạy bén thì làm sao áp dụng được khái niệm fire và hoàn cảnh riêng của mình? À một câu hỏi nữa, mình nhận được rất là nhiều, đặc biệt từ các bạn trẻ tại Việt Nam, đấy là thu nhập thấp thì có đạt được fire hay không và đặc biệt là em mới có 20 tuổi mới ra trường thì làm sao mà có thể đạt được fire hay là ví dụ như là sự nghiệp cũng chưa ổn định thì mình có thể theo đuổi fire được hay không thì câu trả lời của mình là bạn có thể, nhưng mà nó sẽ khó khăn đối với những bạn mà bạn còn trẻ 20 tuổi mới ra trường ấy cực kỳ tốt khi bạn bắt đầu fire từ sớm, kể cả khi bạn không muốn nghỉ hưu sớm chẳng hạn. Nhưng mà nếu mà bạn giữ trong đầu của mình là mình sẽ cố gắng mình đạt được cái mục tiêu độc lập tài chính trước hết thì mình sẽ có động lực mình sẽ chọn những cái vị trí nó làm tốt hơn bản thân mình. Ý như mình đã nói là khi mình biết được đến Charlie fire mình vẫn chưa ra trường nhưng mà nhờ có cái động lực từ độc lập tài chính này, mình mới xin việc mình mới có việc làm trước cả khi mình có= cấp rồi mình đi làm rồi mình tiếp tục mình thăng tiến, mình nộp công việc khác, mình cố gắng mình tăng lên cái thu nhập của mình để đạt được cái mục tiêu fire vì cái mục tiêu của mình. Nó lớn ấy cho nên là cái ngọn lửa bên trong của mình, nó nó nó thôi thúc mình để mình tiến lên về phía trước. Đấy là một cái điều mà mình thấy rất là tốt. Nếu mà bạn bắt đầu fire tới khi bạn còn trẻ thì bạn có thời gian để bạn tích lũy để bạn đầu tư. Nhưng mà đối với những người mà đã lớn tuổi rồi ấy mà thu nhập của bạn vẫn thấp ạ thì bạn sẽ phải cố gắng. Ví dụ như là mình đang làm công việc chính này. Mình cảm thấy là mình cái thu nhập của mình chưa được ổn định, nó chưa được cao thì mình sẽ nghĩ rằng là mình sẽ làm thêm công việc gì đấy để nó phụ trợ cho mình nó tiệm cận cho mình tốt hơn đến cái mục tiêu. Nhưng mà vì bạn lớn tuổi cho nên là nó cũng có những cái lợi thế. Ví dụ như bạn có những cái mối quan hệ tốt hơn những người mới ra trường. Đúng rồi, bạn có cái uy tín, bạn ấy có cái nền tảng tốt hơn, đặc biệt là cái tư duy của mình ấy, mình đã trưởng thành. Mình đã biết mình là ai, mình muốn gì, mình thích gì rồi. Nó tốt hơn những bạn trẻ còn đang mông lung, không biết mình nên đi đâu thì cái con đường bạn đi đến phía trước thì nó sẽ có cái sự tính toán chắc chắn hơn rõ ràng hơn. Do vậy là dù bạn đang ở lứa tuổi nào hay là trình độ học vấn như thế nào, hay là cái cấp độ thu nhập của bạn như thế nào ấy thì mình luôn luôn có thể nỗ lực phấn đấu mình mình tiến tới hơn mình phát triển hơn và mình tận dụng những cái thế mạnh của mình. Để làm lợi hơn cho mình sau này nhưng đừng nên là vì thu nhập thấp, hay là vì mình chưa có= cấp hay là mình còn trẻ, hoặc là mình quá lớn tuổi mà mình cảm thấy là mình không có cái cơ hội đối với fire thì điều đó không có, mình sẽ phải cố gắng nhưng mà hoàn toàn có thể thực hiện được. Sau khi nghe những chia sẻ của mình trong phần thứ 2 này cũng như là phần thứ nhất để Charlie fire, các bạn thấy trào lưu như thế nào, nó có thực sự khả thi với bạn hay không? Bạn có cái ý định theo đuổi fire hay không? Hay là bạn nghĩ rằng là nó không phải là một cái gì đấy phù hợp với mình. Thì các bạn hãy chia sẻ với mình trong phần comment phía dưới nhé. Mình hy vọng là các bạn cảm thấy cái seri độc lập tài chính và nghỉ hưu sớm này hữu ích tương lai mình cũng dự định làm thêm nhiều video về đề tài tài chính cá nhân, những cái chủ đề nó có vẻ đơn giản hơn, ví dụ như là tiết kiệm này được tư này hay là sử dụng lương tháng thế nào cho hiệu quả hay là làm thêm khi còn là sinh viên. Vậy nếu các bạn quan tâm thì hãy theo dõi kênh của mình và đón Xem những nội dung này nhá chào mọi người và hẹn gặp lại trong video tiếp theo tay.